Düğünde Takılan Altınların (Ziynet Eşyalarının) İadesi Davası
Ziynetlerin iadesi davası boşanma davasıyla birlikte açılabileceği gibi boşanma davasının kesinleşmesinden sonra da açılabilir.
Ziynetlerin iadesi davasının terditli dava şeklinde açılmasında yarar vardır. Mümkünse, ziynetlerin aynen iadesi; aynen iade mümkün değilse ziynetlerin bedelinin ödenmesi talep edilmelidir.
Ziynetlerin aynen iadesi veya iadesi mümkün değilse bedelinin aynen ödenmesi talebi, boşanmanın eki niteliğinde olmayan bağımsız bir taleptir. Bu nedenle, ziynetlerin iadesinin boşanma davası sırasında talep edilmesi halinde ziynetlerin iadesi talebine ilişkin nisbi harç da ödenmelidir.
Yargıtay İçtihatları uyarınca düğün sırasında hangi eşe takılırsa takılsın bütün ziynet eşyaları kadının kişisel malıdır. Erkeğe takılan takılardan sadece erkeğin kullanımına özgü olan takılar erkeğin kişisel malı sayılmaktadır.
İspat Yükü
Türk Medeni Kanunu’nun 6.maddesi uyarınca; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça taraflardan her biri hakkını dayandırdığı olguların varlığını kanıtlamakla yükümlüdür. Gerek doktrinde, gerek Yargıtay İçtihatlarında kabul edildiği üzere ispat yükü hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kimseye düşer. Öte yandan, ileri sürdüğü bir olaydan kendi yararına haklar çıkarmak isteyen kimsenin iddia ettiği olayı kanıtlaması gerekir.
Yargıtay Kararlarına göre aile konutundan ayrılan kadının hayatın olağan akışına göre ziynet eşyalarını yanında götürmesi gerekir. Zira; söz konusu eşya rahatlıkla taşınabilen, götürülebilen, saklanabilen nev’idendir. Bu sebeple; uygulamada sıklıkla karşılaşılan aile konutunu terk eden kadının ziynet eşyalarının iadesini talep etmesi durumunda, kadın; dava konusu ziynet eşyasının varlığını, evi terk ederken bunların zorla elinden alındığını ve götürülmesine engel olunduğunu, evde kaldığını ispat yükü altındadır.
Zamanaşımı Süresi
Düğün takıları (ziynet eşyası), davalının zilyetliğinde bulunuyorsa, yani dava sırasında düğün takıları mevcutsa aynen iadesi için açılan davaya “istihkak davası” denilmektedir. Ziynet eşyasının aynen iadesine ilişkin istihkak davası açmak herhangi bir zamanaşımı süresine tabi değildir, dava her zaman açılabilir.
Düğün takıları, davanın açıldığı sırada mevcut değilse ve davacı tarafından ziynet eşyasının aynen iadesi mümkün olmadığı için bedeli talep edilmişse, dava açma süresi 10 yıldır. Çünkü, ziynet eşyasının aynen iadesi talebi zamanaşımı süresine tabi olmayan bir istihkak davası iken, bedelinin ödenmesi talebi 10 yıllık zamanaşımına tabi tazminat davası niteliğindedir.
Ziynet eşyalarının bedelini talep halinde 10 yıllık zamanaşımı süresi, boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren başlar.